KÍ ỨC VỀ MỘT MÙA THI
(Trích )
Hẳn bạn đọc còn nhớ khoảng 1998-1999 gì đó,trong kì thi tốt nghiệp cấp ba năm ấy bị lộ đề thi ở Phú Yên thì phải (hình như môn Lý hay môn gì đó).Năm ấy chúng tôi là giáo viên cấp 2 được điều đi coi thi ở cấp 3 AS1 (cùng với hội đồng thi YT1 do thầy PD làm chủ tịch hội đồng coi thi,ông là cháu của nhà nghiên cứu văn hóa nổi tiếng PN) kì thi này,chúng tôi (vì chuyện lộ đề ở trên) phải đi đến hai lần.Lúc ấy,tôi đang chán nản sau đổ bể chuyện nhà,nên có những việc làm ngu dại…
Hôm ngồi ở phòng trọ nhìn ra,chuẩn bị đi ăn cơm,bỗng có một thiếu nữ,đứng dưới gốc cây bàng trước sân đăm đắm nhìn vào như thách thức.Anh D và anh H cùng phòng lên tiếng-chà,có con bé ngon chưa,đang đi dạm trai đây-nhưng mà con này láo lắm-nãy tôi gặp,nó nói:Dân YT lên coi thi,đàn ông thì nhìn mặt đất đất,còn đàn bà mông cong như sừng trâu cả…Tôi nóng mặt,dằn li trà xuống nói-hai ông đi ăn cơm đi…Tôi cho con này…chết cho mà coi…dám khinh người à.Anh H biết lỡ lời nói-thôi…chú đừng gây họa nữa…rồi thì khổ cả chùm…chẳng qua hắn nói đùa thôi…nhưng tự ái đã đẩy tôi ra cửa…cho đến khi đến gần cô gái, tôi mới sững người…chứ tôi có biết cưa tán gì đâu,mà giờ trở lại thì hai ông kia cười chết,còn tiến lên thì…khi ngẩng lên nhìn thì cả tôi và cô kia đều sững sốt…thật là oan gia,hôm qua trêu đùa thế nào mà chúng tôi xô nhau vào bụi cây trước cổng trường khiến tôi đứt cúc áo,đứt cả khuy nịt quần…cực chẳng đã tôi bước vào cái quán may gần đó nói:Cô may hộ cho cả áo lẫn quần,cô gái đưa cô tôi cái xốc lửng…tôi đỏ mặt nhưng phải mặc vội và thay đồ để họ may cho…xong việc,cô gái nhìn tôi tủm tỉm-em không lấy tiền đâu chỉ nhờ anh một việc-em cứ…nói…-em có đứa em gái mai vào phòng thi,anh gặp nó bổ túc cho nó ít kĩ năng để nó yên tâm làm bài…tôi hứa qua quýt rồi về trường,buồn vui lẫn lộn…
-Cô gái nhìn tôi nói-em biết anh ở đây,nên đến tìm…mà sao lúc nãy anh bước ra khỏi phòng thái độ khó chịu thế-tôi chống chế:Đâu!Biết em đến tìm,anh vội ra ngay nhưng mới vạc cho hai ông trong phòng một trận vì cái tội chê…-chê gì ạ ?-À…hai ông chê,cô gái ngoài kia tuy khá đẹp nhưng ánh mắt ra sao đó…anh bênh em,bảo con gái ánh mắt thế mới tha thiết chữ,các ông già rồi cứ bình luận vớ vẩn,cô gái hỏi lại-thế anh thấy em sao ?
-Tôi đáp vội:Đẹp,bí ẩn,ánh mắt có hồn,môi trái tim,có sức hút người đối diện…cô gái đỏ mặt lên vì sung sướng (còn tôi phải quay mặt đi, trời ơi từ thưở cha sinh mẹ đẻ đến giờ mới tán được câu hay đến vậy...)
Quen nhau rồi tôi mới biết cô tên là N,chưa có người yêu.Tôi vào dặn dò cô em việc thi cử và rất lạ,họ đón tôi như người thân quen từ lâu…rồi nàng rủ tôi đi uống bia và mực nướng (Thị Trấn AS,hồi ấy là một vùng miền núi mà sao bia với mực nướng nhiều thế).Hồi ấy tôi uống khá ác liệt.Nàng gọi…và uống, nói như cụ Nam Cao trong Chí Phèo là chúng uống với nhau rất nhiều và rất là nhiều…Điều tôi kinh sợ là cô ấy uống rất tốt và thích nghe tôi kể chuyện,...rượu vào lời ra,bia mực nồng nàn lại có con em nây nẩy đăm đắm nhìn mình,cái mồm của thằng dạy văn kiêm làm báo của tôi bỗng dẻo quẹo,đưa đẩy,cảm động và thống thiết …
Cho đến khi nàng đỡ lấy tôi và nói,anh say rồi…Tôi bảo- không say…đâu....Nhưng kinh nghiệm cho tôi biết là nên dừng…khi nhìn lên thấy xà nhà quay quay...Một kinh nghiệm nữa của một thằng say rượu bỗng dội lên – chủ quán cho tôi mượn cái đàn…-có ngay…-có ngay…Trong cơn xiêu vẹo “Một Cõi Đi Về” của Trịnh Công Sơn bỗng hiện lên…Bao nhiêu năm rồi còn mãi ra đi…tiếp đến sau lần hẹn cuối em về với người(nhạc vàng nồng nàn thiết lắm)…Hát như thế hơi rượu nó bay ra hết đỡ say…
Khi tôi buông đàn thì nhìn lên,gương mặt thanh tú đỏ hồng vì uống quá nhiều bia của nàng…đẫm nước mắt…
Chúng tôi rời khỏi quán,đêm đã khuya,lắm rồi...Hai đứa đèo nhau trên một cái xe Nhật khá xịn,một cặp đôi say cứ cho xe chạy dọc đường bảy,trời đầy sao và sương khói mông lung,đi đến một cây cầu hẹp,nàng bảo:Cách đây ít lâu đã có người nhảy xuống đây tự vẫn…cô ấy chết vì chuyện yêu đương thì phải.Một làn gió đẫm sương và mát lạnh ào qua,tôi gần như tỉnh rượu hẳn –anh có sợ không…-có…-sợ…rồi chúng tôi lại đèo nhau đi,nàng chở tôi vào một cái sân vận động mênh mông cỏ tốt lút bời bời,chợt có tiếng mèo hoang đâu đó gào lên,hai đứa sợ quá ôm chặt lấy nhau,lăn mấy vòng trên cỏ,người nàng nóng rực…nhưng chính lúc ấy,có tiếng trẻ khóc khuya ở đâu đó thoảng lại,mọi cảm xúc trong tôi như biến mất…giờ này không biết nó đã ngủ chưa,con tôi lúc nớ mới hơn một tuổi…_anh nhớ con à ? Tiếng nàng rưng rưng lạ,mình về thôi anh…
Tôi về đến trường thì hai ông kia vẫn chong đèn ngồi đợi,tiếng anh H…lạc cả đi-chú đi chơi khuya vậy,không ổn đâu,mai còn công việc…mà xem kìa,quần áo đầy cỏ may và ướt đẫm sương…mày cứ thế này,thì thêm khổ thân em ạ -thôi hai ông im đi…không ngủ còn ngồi đợi…cứ lo bò trắng răng…ngủ đi…
Tôi ngủ một giấc thật sâu.Sáng mai vẫn coi thi bình thường.Kì lạ là có ông coi thi với tôi,ngồi gài đầu trên ghế ngủ rất ngon,hóa ra đám này đêm qua đánh bài quá khuya.
Trưa ấy ăn xong,cả đám xúm quanh nhà giáo ưu tú NK nghe ông kể chuyện trạng.Hình như ông đang kháy một cô giáo nào đó trong hội đồng coi thi,vì chồng cô này hay gái.
Biết tôi là dân viết lách,nên ông kể càng thắm thía hơn:Chuyện kể rằng,có ông nọ cả một đời yêu đương,đến khi gần mất mới tính sổ:Ông liền treo một cái biển:Xin Nhận Con… ít hôm sau có một chàng trai ôm cặp đến nói con là con của mẹ nọ mẹ kia…ông mừng rỡ,đúng rồi,con đúng là con của bố…ít hôm nữa lại có một cô xinh đẹp đến nói con là con của mẹ nọ mẹ kia…ông lại vui mừng nói đúng…đúng,đúng là con của bố…ít hôm nữa lại có một anh thanh niên…nhưng cho đến lúc chúng nó đòi ông phải chia tài sản,sang tên bìa đất thì chúng cãi nhau ỏm tỏi và suýt đánh nhau một trận ra trò,thì ông mới giật mình tỉnh mộng,liền treo luôn cái biển:Không Nhận Con Nữa…
Hình như cả bọn người lăn lộn,nhưng tôi toát hết cả mồ hôi,câu chuyện ông kể như cứ nhằm vào tôi…may mà hôm qua,mình chả làm gì nên tội…tôi thảng thốt bước về phòng trọ:Anh H lại nhăn nhó,_con bé hôm qua nó đến tìm cậu đấy…nó nói sẽ xuống quê ta,trong hè này…nét mặt tôi lúc đó có lẽ thảm hại quá chừng…tôi ghé tai anh H nói như thế…như thế…
Và kết quả đúng như dự đoán,tôi chuồn khỏi AS rất nhanh.N đến tìm lần nữa và nhảy xe xuống tìm tôi nhưng anh H đã đá lệch địa chỉ,nàng xuống xe ở xã MT cách nhà tôi 15km,vào làng gần đó hỏi thăm không được đành lên xe lủi thủi trở về và liên tiếp viết cho tối 5 lá thư…điều khiến tôi dằn vặt,đau đớn là trong các lá thư ấy nàng không hề trách móc,đay nghiến gì tôi mà chỉ than thở một điều là tại sao tôi lại im lặng,bỏ đi nhanh thế…khi nàng chưa kịp hiểu chuyện gì xảy ra sau đó…
Mọi chuyện cũng nguôi ngoai theo cơm,áo,gạo,tiền.Cho tới gần đây,khi lục thêm tài liệu để viết cuốn địa chí làng VT thì một cái bao nilon cùng chồng bản thảo rơi ra…ảnh và thư của N…kèm theo một tấm ảnh nữa của bạn gái người TH (người này vì mê một truyện ngắn của tôi được giải trên tạp chí kiến thức gia đình năm 2000-2001 mà liên tục biên thư).Câu chuyện ấy tôi kí bút danh TQK (tên và địa chỉ cha tôi).Nhưng không ngờ là một câu chuyện gây chấn động dư luận.Vì người đọc cứ quả quyết tôi là nguyên mẫu của truyện,hàng chục lá thư của các số phận bất hạnh,của các chị em từ khắp nơi bay về…
Cha tôi ăn rồi ngồi đọc thư,còn tôi phải cắm mặt vào bàn viết thư trả lời.Thấy khả năng đóng thế của cha quá đạt,sau tôi còn nhờ ông ra Hà Nội nhận một cái giải thưởng của hội cựu chiếm binh Việt Nam.Được lời như cởi tấm lòng,ông đi ngay,khi bật mạng lên xem,tôi thấy ông diện một bộ sĩ quan trắng muốt và được tướng Trần Hanh tặng bằng khen,may mà ông không phát biểu gì với báo giới…
Mọi chuyện rồi từ từ mọi người cũng hiểu…riêng cô TH này cứ khăng khăng đòi vào,lại còn nói:Nếu cần thì ở lại,nâng khăn sửa ví hộ anh luôn…và cô vào thật.Cả nhà tôi ngơ ngác…
Khi hiểu ra,cô ấy khóc một trận tơi bời…tôi chở nàng xuống ngã ba DC,bắt xe về quê mà cô ấy khóc dữ quá…(ấy vậy mà vẫn không giận tôi) sau còn đóng một thùng sách,gửi qua bưu điện cho tôi đọc,rồi còn thư từ mãi…
Cho đến bây giờ là trên 20 năm.
Đời tôi đã no đòn vì số phận,người con gái xứ T…thì coi như tạm ổn vì hiểu nhau rồi…còn em tôi mang một nỗi ân hận thi thoảng lại nhói lên,buổi chiều lục ra tấm ảnh và chồng thư ấy…tôi bỏ cơm nhưng bỗng thấy thèm bia,muốn uống một trận thật say…và cũng lạ,sau đêm ấy giọng của tôi mất dần,tôi hát không còn hay nữa…Em ở đâu cuối trời,hãy tha lỗi cho tôi,tội cho một kẻ văn nhân…một cánh chim lạc đàn…những nồng nàn của tuổi thanh xuân,xin hồi hướng cho em; cầu mong em một đời hạnh phúc…
Xa rồi vĩnh biệt người ơi
Ta về gửi lại những lời ngày xưa
Ta về nhặt hạt nắng mưa
Đong thời gian để cho vừa lòng ai
Đi trong tháng rộng năm dài
Thương ta thui thủi,thương người lênh đênh
Biển sâu vun cát,xây thành
Bao phen sóng đánh tan tành mà thương
Bên mình khuya một làn hương
Nao lòng nhớ lại con đường đã qua
Giọt đau từ máu chắt ra
Bóng người ngày ấy càng xa càng gần
(Trích thi tập: Gửi Người Xa-Của Cố Nhà Thơ Mạc Thực Thái Doãn Chất)
Trần Ngọc Khánh.